Phụ nữ bị “trói” bởi quá nhiều dây xích
Theo thạc sĩ tâm lý Nguyễn Hồng Lê, Trung tâm Tư vấn Tuổi trẻ hạnh phúc và kỹ năng cuộc sống (Trung ương Đoàn TNCSHCM), có một thực tế, người con gái khi đi lấy chồng thường được bà, mẹ dặn “một điều nhịn, chín điều lành”, rằng “cơm sôi thì bớt lửa”. Bản chất của những “sự nhịn” này giúp ta sống khoan dung, độ lượng trong cuộc sống nhờ đó có thể hóa giải xung đột. Thế nhưng, truyền thống của người Việt Nam lại thường gắn đức tính đó cho phụ nữ, như là đặc quyền và trách nhiệm của riêng họ.
Bởi vậy tâm lý chung của các bà vợ là luôn “nhịn” để sống. Có nhiều người còn biết rõ chồng ngoại tình nhưng vẫn cam chịu, chấp nhận nhìn chồng đi bên người phụ nữ khác, không một câu oán thán. Họ chấp nhận làm kiếp chung chồng như vậy để cho gia đình hòa thuận, con cái được yên vui. Đây là lý do mà các bà vợ thường đưa ra khi chấp nhận những cảnh ngang trái, những nỗi khổ đau mà chồng gây ra cho mình.
Thường người phụ nữ nào ở trong hoàn cảnh đó đều cho rằng, việc họ chấp nhận những sai trái của chồng là “vì con”, vì “để yên cửa yên nhà”. Thế nhưng, sâu xa là vì những người vợ này mắc phải chứng bệnh sợ chồng một cách phi lý. Sợ chồng như ăn vào máu, như là nỗi sợ truyền kiếp của họ. Họ không dám đấu tranh, không dám vùng lên, không dám vì bản thân, vì quyền lợi của mình.
Lý giải về nỗi sợ chồng này ở phụ nữ, TS tâm lý Nguyễn Thị Kim Quý, Hội Tâm lý giáo dục Việt Nam cho rằng, sở dĩ tâm lý chung của phụ nữ là sợ chồng là bởi nhiều nguyên nhân, trong đó nguyên nhân chính là tư tưởng trọng nam khinh nữ vẫn tồn tại dai dẳng cho đến tận bây giờ.
Phụ nữ bị “trói buộc” bởi nhiều dây xích từ quan niệm của xã hội như “chồng là nóc nhà”, “chết làm ma nhà chồng”, “xấu chàng hổ ai”, “là phụ nữ thì phải chịu thiệt đi một tí, nhịn đi một tí”, “vợ có làm sao thì chồng mới đi cặp bồ”, “vợ có làm sao thì mới bị chồng đánh”, “có con gái như quả bom nổ chậm trong nhà”, “gái ế”…
Chính bởi những quan niệm phân biệt đối xử như thế, nên phụ nữ bị buộc chặt vào một người đàn ông được gọi là chồng – cho dù người đó cư xử với mình thế nào vẫn cứ phải cắn răng mà chịu đựng.
Ngoài những quan niệm và cách suy nghĩ mang tính chất trọng nam khinh nữ như trên thì lý do khiến cho người phụ nữ thường phải chịu đựng, nhẫn nhịn đến mức cam chịu thành nhu nhược đó là vì khả năng độc lập tài chính kém. Thêm vào đó, xã hội ta chưa thực sự coi phụ nữ là đối tượng yếu thế cần được bảo vệ.
Hãy thôi hy sinh khi người chồng đi quá giới hạn
<aCổ nhân xưa dạy chị em rằng, nên “lạt mềm buộc chặt”, sự mềm mại khoan dung để điều hòa không khí trong gia đình. Nhưng chúng ta nên hiểu, lời khuyên này được đặt trong bối cảnh mà xã hội ngày xưa rất đề cao những chuẩn mực đạo đức, không chỉ ở phụ nữ mà ngay cả với nam giới…
Khi chị em biết “nâng khăn sửa túi”, biết “cơm sôi bớt lửa”… thì người đàn ông trong gia đình cũng bị buộc vào những vai trò rất nặng nề như: Làm nhà, kiếm tiền, trụ cột gia đình.
Trong mối quan hệ vợ chồng, khi vai trò, bổn phận và trách nhiệm được phân công một cách rõ ràng; khi những chuẩn mực của một người vợ cũng như người chồng được xã hội phân định rõ ràng thì sự nhẫn nhịn, chịu thiệt thòi lúc này thường không bị nghiêng về một phía.
Còn ngày nay, khi mọi chuẩn mực đạo đức đã bị xói mòn thì sự nhẫn nhịn của chị em trước những sai trái nối tiếp của người chồng sẽ làm cho sự thăng bằng trong gia đình bị xiêu đổ. Chị em cũng nên xác định rõ ràng, có những giới hạn không thể để cho chồng vượt qua.
Theo TS Nguyễn Thị Kim Quý, có những dấu hiệu có thể giúp chị em nhận biết sự “nhịn” của mình đã vượt quá giới hạn. Ví dụ như: Để nhận ra ranh giới giữa sự nhẫn nhịn và nhu nhược, chị em có thể dựa vào những dấu hiệu như: Khi chồng nóng giận xúc phạm mình, mình lặng lẽ đi lấy một cốc nước mát mang đến cho chồng, sau đó người chồng tự nhận ra mình sai và xin lỗi vợ – đó là nhẫn. Nhưng khi chồng xúc phạm mình mà mình nghiễm nhiên cho qua, trong lòng đau đớn nhưng vẫn cố cười nói vui vẻ như thường – đó là nhu nhược. Hoặc khi biết chồng ngoại tình, mình không lồng lên nói gần nói xa, không mát mẻ, chửi rủa hoặc không đánh ghen mà đề nghị chồng ngồi nói chuyện rõ ràng, một thế này, hai thế kia, chồng phải tôn trọng mình và mình sẵn sàng chấp nhận… Đó là nhẫn. Nhưng khi biết chồng ngoại tình, mình nhắm mắt làm ngơ kệ cho mọi việc đến đâu thì đến, lúc đó là nhu nhược.
Khi nhận thấy chồng cạn tình, cạn nghĩa thì chị em không nên nhẫn nhục chịu đựng. Bởi như vậy phụ nữ sẽ tự giam mình vào địa ngục và tước mất những cơ hội mà mình có thể được người khác yêu thương và mang lại hạnh phúc cho mình. Chị em hãy tự mình bứt phá, cho dù sự bứt phá đó là vô cùng khó khăn.
Để bứt phá và giải phóng mình ra khỏi sự áp bức từ chồng, trước hết phụ nữ cần phải biết yêu thương bản thân mình. Bởi nếu không yêu thương bản thân thì sẽ không có cách lựa chọn đúng. Không yêu thương bản thân thì phụ nữ sẽ không chặt được những dây xích trói buộc mình bấy lâu. Hãy thôi hy sinh khi người đồng hành trong gia đình không còn yêu thương mình, không còn tôn trọng mình, hà hiếp, chà đạp lên nhân phẩm của mình.
“Về mặt xã hội, để giúp phụ nữ thoát khỏi những chiếc dây xích trói buộc họ, nhà nước nên quan tâm đến phụ nữ như một đối tượng yếu thế cần phải được bảo vệ. Ở nhiều nước phát triển như Mỹ chẳng hạn, phụ nữ và trẻ em được coi là những đối tượng yếu thế trong xã hội. Hệ thống luật pháp của họ rất coi trọng công tác bảo vệ những đối tượng yếu thế này. Họ có hệ thống nhà tạm lánh, nơi để cách ly vợ chồng khi bạo lực xảy ra. Luật được thực thi rất nghiêm minh. Khi được pháp luật, được xã hội bảo vệ, phụ nữ sẽ có được sức mạnh tinh thần để tự mình bứt phá khỏi những sợi dây ràng buộc vốn nặng nghĩa nặng tình của họ”.
TS Nguyễn Thị Kim Quý
Ngân Khánh/Báo Gia đình & Xã hội
